Bazylika św. Erazma i św. Pankracego w Jeleniej Górze


Bazylika św. Erazma i św. Pankracego, znana również pod niemiecką nazwą Pfarrkirche St. Erasmus und Pankratius, to zasłużona budowla sakralna znajdująca się w Jeleniej Górze. Jest to trójnawowa bazylika o gotyckim stylu, która została zaprojektowana z orientacją wschód-zachód oraz ma formę czteroprzęsłową. Historyczne wzmianki o tej świątyni datowane są na rok 1303, kiedy to miała miejsce jej pierwsza dokumentacja po tragicznej katastrofie związanej z pożarem.

Pożar, któremu uległa bazylika, nie przeszkodził w jej odbudowie, która miała miejsce jeszcze w XIV wieku. W następnych stuleciach, szczególnie w XV i XVI wieku, budowla była poddawana licznym przebudowom. Dziś uznawana jest za najstarszą i najważniejszą świątynię w Jeleniej Górze, będąc typowym przykładem architektury gotyckiej.

Charakterystyczne elementy tej budowli to ostrołukowe obramienia zarówno drzwi, jak i okien, a także sklepienie krzyżowo-żebrowe oraz masywne przypory, które dodają jej monumentalności. Bazylika rozciąga się na długości 56 metrów, a jej nawa główna osiąga imponującą wysokość 24 metrów.

Na uwagę zasługuje również renesansowa wieża, która wznosi się na wysokość 52 metrów i pochodzi z początkowych lat XVI wieku. Wieża ta przeszła odbudowę po pożarze w 1549 roku, a w 1736 roku zyskała barokowy hełm, który do dziś zachwyca swoim wyglądem.

Wyposażenie

Kościół, znany jako bazylika św. Erazma i św. Pankracego w Jeleniej Górze, wyróżnia się bogatym i różnorodnym wyposażeniem, które odzwierciedla zmieniające się style artystyczne na przestrzeni wieków.

Wśród elementów gotyckich można wymienić portal z XV wieku, znajdujący się w prezbiterium. To świadectwo mistrzostwa rzemieślniczego tej epoki jest nie tylko funkcjonalne, ale także stanowi ważny element dekoracyjny.

Styl renesansowy jest reprezentowany przez portal w zachodniej fasadzie, jak również portale w przyziemiu wieży. Poza tym, w tym stylu stworzone zostały wsporniki, nagrobki rycerskie i mieszczańskie, a także stalle z 1595 roku i ambona z 1591 roku.

Wnętrze kościoła zachwyca również barokowymi elementami, w tym głównym ołtarzem, którego projekt powstał z rąk norweskiego rzeźbiarza Thomasa Weißfelda. Ołtarze boczne, chrzcielnica, drewniane rzeźby oraz obrazy olejne na płótnie dopełniają całości tego bogatego wystroju. Można zauważyć także stalle z 1688 roku, które częściowo mają renesansowy charakter, oraz konfesjonały.

Warto zwrócić uwagę na kaplicę Ukrzyżowania, która powstała w 1721 roku, oraz organy, których budowa datuje się na 1706 rok. Dodatkowy artykuł poświęcony tym organom znajduje się w zasobach bazy.

Na zewnątrz świątyni dostrzegamy barokową kaplicę grobową, balkon, niegdyś pełniący funkcję ambony miejskiej, a także wiele epitafiów i płyt nagrobnych, które zdobią mur z okresu renesansu i baroku. Na dziedzińcu z kolei można podziwiać barokowe rzeźby oraz kolumnę maryjną z 1712 roku i figurę św. Jana Nepomucena z 1709 roku. Elementy te przeszły w 2016 roku renowację, przywracając im dawny blask.

W bliskim otoczeniu bazyliki znajduje się plebania, która została przekształcona z dawnej szkoły łacińskiej, zbudowanej w 1566 roku. Obiekt ten został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 1082, w decyzji wydanej 20 marca 1964 roku.

Od 15 maja 2011 roku, bazylika ta uzyskała status bazyliki mniejszej, co dodatkowo podkreśla jej znaczenie oraz wartość historyczną.

Przypisy

  1. Przemek Kaczałko Gdzie się podziały pomniki?, Jelonka, 20.06.2016 r. str. 6
  2. Jeleniogórska fara bazyliką mniejszą. naszesudety.pl, 15.05.2011 r. [dostęp 29.04.2016 r.]
  3. Ołtarz główny - dzieło autorstwa Tomasza Weisfedta rzeźbiarza rodem z Norwegii. na str. polska-org.pl
  4. Plebania kościoła św. Erazma i Pankracego. na str. polska-org.pl
  5. Nagrobki i epitafia. na str. polska-org.pl
  6. Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005 r. s. 124. ISBN 83-213-4366-X.
  7. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 r. s. 215-216

Oceń: Bazylika św. Erazma i św. Pankracego w Jeleniej Górze

Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:18