Morskie Oko w Cieplicach Śląskich-Zdroju – punkt widokowy

---

Nazwa

„Morskie Oko to znane jezioro należące do typu karowo-morenowego, które możemy podziwiać w Tatrach. Z ciekawostką wiąże się fakt, że ta sama nazwa została nadana przez mieszkańców Jeleniej Góry dla niewielkiego zbiornika wodnego, który znajduje się pomiędzy dwiema skalnymi ścianami. To przypomnienie o wspomnianym jeziorze w Karpatach. Oficjalne przyjęcie nazwy miało miejsce w 2019 roku za sprawą stowarzyszenia Moje Karkonosze podczas procesu tworzenia Cieplickiego Szlaku Spacerowego.”

Położenie

Morskie Oko to malowniczy punkt widokowy, który usytuowany jest na wysokości około 400 metrów nad poziomem morza. Zlokalizowane jest w dzielnicy Jeleniej Góry, znanej jako Cieplice Śląskie-Zdrój. Miejsce to graniczy bezpośrednio od strony południowo-wschodniej z terenem cieplickiego cmentarza komunalnego, który znajduje się przy ulicy Krośnieńskiej 58.

Punkt widokowy w Morskim Oku leży w obrębie gminy miasta Jelenia Góra. Z geograficznego punktu widzenia jest to miejsce zaliczane do mezoregionu, znanego jako Kotlina Jeleniogórska. Centrum Cieplic oddalone jest o około 1,5 km w kierunku północno-zachodnim od opisanego obiektu, co czyni je łatwo dostępnym celem dla turystów odwiedzających tę okolicę.

Geneza

Kot­linę Jeleniogórską otaczają różnorodne teorie, które starają się wyjaśnić jej genezę. Wiele z nich wskazuje na obecność zapadliska, które tworzy dno kotliny, gdzie dostrzec można drobniejsze szczyty otaczających wzniesień, przypominających wyspy. Najbardziej uznawana teoria zakłada mechanizmy związane z tektoniką i wietrzeniem tego regionu.

Granity, jako skały o dużej odporności, proces denudacji przechodziły znacznie wolniej aniżeli formacje ich sąsiadujące. W rezultacie w neogenie powstał pagórkowaty krajobraz, który uwidocznił się dzięki intensywnej erozji oraz usuwaniu zwietrzałych materiałów. Wśród tego krajobrazu wyróżnia się skała dominująca nad Morskim Okiem, stanowiąca przykład granitowej kopuły.

Wysokość tej wychodni skalnej zdumiewa, ponieważ wynosi 15 metrów w stosunku do otaczających ją terenów. Dowodzi to większej odporności granitu porfirowatego w porównaniu do sąsiednich osadów, które podległy procesom wietrzenia i transportu. Obiekt ten można podzielić na dwie zasadnicze części, oddzielone sztuczną granicą, jaką jest wyrobisko powstałe w wyniku działalności kamieniołomu.

W część mniejszą w kierunku południowo-zachodnim wkomponowuje się teren kamieniołomu, natomiast większa część, na której znajduje się punkt widokowy, rozciąga się w kierunku północno-wschodnim. Druga z sekcji ma długość około 100 metrów oraz szerokość wynoszącą około 20 metrów.

Obwód tej wychodni skalnej szacowany jest na blisko 300 metrów, a jej niemal pionowa ściana osiąga wysokość około 14 metrów. U podnóża, z kolei, zlokalizowany jest mały zbiornik wodny, który wypełnia wyrobisko, a jego zasilanie pochodzi głównie z wód opadowych, co zostało wspomniane w powyższym opisie.

Materiały historyczne

„Dokumenty kartograficzne, w szczególności niemieckie mapy topograficzne Messtischblatt z 1939 roku, potwierdzają, że na terenie dzisiejszego Morskiego Oka znajdował się kamieniołom granitu, który działał tu w XX wieku. Tego typu działalność górnicza mogła wyjaśnić powstanie dwóch prawie pionowych ścian skalnych, które są obecnie widoczne w tym rejonie.

Bezpośrednim dowodem na istnienie wspomnianego kamieniołomu są odwierty, które można zaobserwować na ścianach tych skalnych formacji oraz regularne pęknięcia, które również świadczą o intensywnej eksploatacji terenu. Analizując poszczególne materiały kartograficzne, można z całą pewnością stwierdzić, że nie było żadnych oznaczeń dotyczących wcześniejszego wykorzystania tego miejsca w XVIII wieku, co potwierdza mapa Ludwika Wilhelma Reglera z 1764 roku, która nie uwzględnia Morskiego Oka w swej dokumentacji.

Współczesne zagospodarowanie

Po zakończeniu II Wojny Światowej, Dolny Śląsk został włączony w granice Polski, co spowodowało, że to urokliwe miejsce przestało być systematycznie wykorzystywane. Zaczęło służyć głównie jako cel wędrówek pieszych dla lokalnych mieszkańców.

W 2018 roku powstała inicjatywa społeczna, pod nazwą „Moje Karkonosze”, która ma na celu m.in. utworzenie Głównego Cieplickiego Szlaku Spacerowego. Morskie Oko jest jedną z kluczowych atrakcji tego szlaku.

Już w 2019 roku, przeprowadzono szereg prac porządkowych w tym obszarze, a także oznakowano szlak pieszy, dzięki czemu miejsce to stało się bardziej dostępne dla turystów oraz miłośników przyrody.

Panorama, która roztacza się z punktu widokowego, umożliwia podziwianie malowniczych widoków: południowej części Kotliny Jeleniogórskiej, zachodnich stoków Karkonoszy z wyraźnie widocznymi Śnieżnymi Kotłami oraz Górami Izerskimi.

---

Oceń: Morskie Oko w Cieplicach Śląskich-Zdroju – punkt widokowy

---