Skalista (Kotlina Jeleniogórska)

---

Położenie

Wzniesienie znajduje się w centralnej części Kotliny Jeleniogórskiej, w jej środkowo-zachodniej strefie, blisko Wzgórz Łomnickich, zaledwie 2,6 km na południe od serca miasta Jelenia Góra.

Charakterystyka

Skalista, znajdująca się w południowej części Jeleniej Góry, w środkowo-zachodniej części Wzgórz Łomnickich, wyróżnia się na tle o wiele wyższych gór Karkonoszy. Wzniesienie to jest usytuowane w pobliżu czterech niewielkich, nieprzekraczających 420 m n.p.m., bezimiennych gór. Charakteryzuje się kształtem wyraźnie zaznaczonej, rozciągniętej kopuły, z lekko stromymi zboczami, które stromo opadają w kierunku dobrze wykształconych dolin rzecznych, wyraźnie wyodrębniających to wzniesienie.

Na zachodnim zboczu znajduje się dolina Kamiennej, natomiast północne i wschodnie zbocza opadają do doliny potoku Pijawnik, z kolei dolina na południu wydziela zbiornik osadnika. U stóp zboczy, zarówno południowo-zachodnich, jak i południowo-wschodnich, napotykamy wyrobiska po nieczynnych kamieniołomach, znane potocznie jako amfiteatry skalne.

Powierzchnia szczytowa wzniesienia jest dobrze wyraźniona, a najwyższy punkt dekorują okazałe formacje skalne zwane „Skałami Wilhelma”. To właśnie na ich szczycie wznosi się kamienna platforma widokowa, do której prowadzą schody, umożliwiając podziwianie panoramicznych widoków. Położenie, kształt oraz wyraźnie zaznaczony szczyt powodują, że Skalista jest łatwo rozpoznawalna w terenie.

Budowa

Wzniesienia są zlokalizowane w obszarze geologicznej jednostki zwanej blokiem karkonosko-izerskim. Podstawą geologiczną tych wzniesień stanowią skały granitowe, które są częścią karkonosko-izerskiego masywu granitowego, dominującym typem skał w tym rejonie. Szczyt oraz stoki wzniesienia są pokryte młodszymi osadami, w tym glinami, żwirami, piaskami oraz lessami. Osady te pochodzą z okresu plejstoceńskiego zlodowaceń, które miały miejsce w przeszłości, oraz z klimatów peryglacjalnych, charakteryzujących się zimnym i surowym klimatem.

Roślinność

Wzniesienie jest w całości pokryte gęstym lasem, który w dolnej partii składa się głównie z drzew iglastych, podczas gdy w górnej dominują buki. Te dwa typy lasów tworzą unikalny ekosystem, który przyciąga wielu miłośników przyrody.

Poniżej granicy lasu można zaobserwować głównie dzikie łąki, które są bogate w różnorodne gatunki roślinności. Na tych łąkach znajdują się pojedyncze grupy drzew i krzewów, które wprowadzają różnorodność do krajobrazu. Co istotne, niewielka część zboczy pozostaje w stanie nieużytków, co stanowi kontrast dla bujnych obszarów leśnych i łąkowych.

Zagospodarowanie

Na południowych oraz zachodnich stokach wzniesienia znajdują się zabudowy Jeleniej Góry, co świadczy o bliskim sąsiedztwie urbanistycznym. Wschodnia część tego obszaru jest przystosowana do ruchu drogowego, ponieważ biegnie tędy ważna trasa Jelenia Góra-Staniszów, umożliwiająca komunikację między miejscowościami. Z kolei po północnej stronie usytuowana jest Południowa Obwodnica Jeleniej Góry, która ułatwia przejazd i odciąża ruch na ulicach miasta.

Warto również zauważyć, że po stronie południowej znajduje się niewielkie obniżenie, w którym można dostrzec osadnik, który był niegdyś używany przez zamknięte zakłady Celwiskoza. Obszar ten odzwierciedla przemysłową historię regionu oraz zmieniające się funkcje tej lokalizacji w kontekście jej zagospodarowania.

Inne

Nazwa Kopki odnosi się do grupy mniejszych wzniesień, które nie mają nadanych nazw i znajdują się w bezpośredniej bliskości wzniesienia Skalista. W niektórych źródłach Skalista jest interpretowana jako jedno z wzniesień Kopki.

W przeszłości to wzniesienie nosiło różne nazwy, takie jak: Friedrichshöhe, Die Abruzzen, Kopki oraz Skały Wilhelma.

Na obszarze wzniesienia Skalista można napotkać kilka ciekawych miejsc. Wśród nich znajdują się:

• pozostałości skoczni narciarskiej,
• dwa wyrobiska po nieczynnych kamieniołomach, które tworzą amfiteatry skalne,
• tunel hydrotechniczny, prowadzący do pobliskiego osadnika,
• na zboczach poniżej szczytu występują okazałe granitowe skałki,
• skałki o kilkumetrowej wysokości ze śladami kociołków wietrzeniowych.

Turystyka

Na terenie skalistego wzniesienia przebiega malowniczy szlak turystyczny, który zachęca do spacerów i odkrywania uroków Kotliny Jeleniogórskiej. W szczególności, południowym podnóżem wzniesienia prowadzi trasa dostosowana do potrzeb turystów, oferując niezapomniane widoki oraz bliski kontakt z naturą.

• szlak czarny prowadzący z dzielnicy Czarne,
• w przeszłości szczytowe skałki były popularnym miejscem wycieczek mieszkańców Jeleniej Góry,
• obecnie skałka na szczycie stanowi docelowy punkt wycieczek turystycznych.

Te naturalne atrakcje przyciągają zarówno lokalnych mieszkańców, jak i turystów, którzy poszukują nie tylko relaksu, ale i aktywnego spędzenia czasu na świeżym powietrzu.

---

Oceń: Skalista (Kotlina Jeleniogórska)

---