Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Jeleniej Górze

---

Historia

Dawna budowla w stylu barokowym, znana jako kościół Najświętszej Maryi Panny, została po raz pierwszy wzmiankowana w 1453 roku. Niestety, uległa zniszczeniu podczas wojny trzydziestoletniej. Na początku XVIII wieku, konkretniej w I połowie, wzniosła się nowa struktura na fundamentach starszego obiektu. Odbudowę przeprowadzono pomiędzy 1737 a 1738 rokiem, a jednym z głównych architektów był Caspar Jentsch.

Do roku 1925 świątynia była użytkowana przez rzymskich katolików, po czym przekazano ją władzom miejskim. W 1948 roku cerkiew trafiła pod opiekę Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, a pierwsza Święta Liturgia odbyła się pięć lat później. W latach 1948–1952 w cerkwi zainstalowano wyposażenie zgodne z zasadami obrządku lub przywiezione z zniszczonych świątyń na Chełmszczyźnie.

Ikonostas, który zdobi świątynię, dotarł do niej z Hrubieszowa dzięki staraniom ks. Stefana Bieguna. W zewnętrznych murach cerkwi znajdują się dwa dobrze zachowane krzyże kamienne, na których widoczne są rytmy broni, takie jak łuk i miecz. Często określa się je jako krzyże pokutne, co jest określeniem bezpodstawnym, gdyż opiera się na błędnym założeniu, że wszystkie stare monolitowe krzyże z rytami broni muszą być krzyżami pokutnymi. Tak naprawdę motyw ich fundacji może być zróżnicowany, podobnie jak dla każdej innej konstrukcji tego typu.

Niestety, ta hipoteza zdobyła na tyle popularność, że zaczęła być traktowana jako fakt i pojawiała się w lokalnych publikacjach, informatorach oraz przewodnikach, mimo że była zwykłym domysłem bez dostatecznych dowodów. W drugiej dekadzie XXI wieku cerkiew przeszła gruntowny remont, przywracając jej dawną świetność.

Obiekt został wpisany do rejestru zabytków 26 września 1960 roku pod numerem A/4954/715.

---

Oceń: Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Jeleniej Górze

---