Jagniątków

Dzielnice

Jagniątków, dawniej znany jako Agnetendorf, jest malowniczą częścią Jeleniej Góry. Przez wiele lat, od 1945 do 1946 roku, miejscowość nosiła nazwę Agnieszków. Do 1954 roku była uznawana za wieś, a następnie, aż do 1976 roku, stała się częścią osiedla miejskiego. Później, przez dwa lata, należała do miasta Sobieszów, a od 1976 do 1997 roku wchodziła w skład Piechowic.

Charakterystyczna dla Jagniątkowa jest zabudowa pensjonatowa, typowa dla regionów górskich, co sprawia, że miejsce to przyciąga turystów poszukujących wypoczynku w otoczeniu przyrody. Z Jagniątkowa można wyruszyć na różnorodne szlaki turystyczne w Karkonosze, zarówno te przystosowane do pieszych wędrówek, jak i trasy rowerowe, co czyni tę lokalizację idealnym punktem wyjścia dla miłośników aktywnego spędzania czasu.

Historia

Jagniątków, urokliwa miejscowość, została założona w 1650 roku przez czeskich protestantów, którzy, zmuszeni prześladowaniami religijnymi, osiedlili się po stronie śląskiej Karkonoszy. Ich działalność skupiała się początkowo na chałupniczym tkactwie, a z czasem dołączyło do niej również szlifowanie szkła, co stało się istotnym elementem lokalnej gospodarki.

W 1891 roku, w tym regionie, utworzono opadową stację meteorologiczną, znajdującą się na wysokości 575 m n.p.m. Współczesne badania wykazały, że średnia roczna suma opadów w latach 1891–1937 wynosiła 901 mm, przy czym najwyższe opady występowały w lipcu, osiągając 107 mm, a najniższe w lutym, wynosząc tylko 50 mm. W 2012 roku Fundacja Centrum Kultury i Rozwoju Karkonoszy zdołała odtworzyć Stację Meteorologiczną w Jagniątkowie, która obecnie mieści się przy ulicy Agnieszkowskiej 2A, na wysokości 554 m n.p.m. Służy ona badaniu klimatu Kotliny Jeleniogórskiej, prowadząc badania we współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu.

Warto podkreślić, że od 1901 roku, aż do swojej śmierci w 1946 roku, w Jagniątkowie mieszkał znany niemiecki noblista literacki – Gerhart Hauptmann. W jego rezydencji, Villa Wiesenstein, zbudowanej w 1901 roku według projektu berlińskiego architekta Hansa Grisebacha, urządzono Muzeum Miejskie. Powieść „Wiesenstein” napisał niemiecki autor Hans Pleschinski, osadzając fabułę w Agnetendorfie.

Od połowy XIX wieku Jagniątków stał się modną miejscowością letniskową i zimowiskową. W lipcu 1907 roku gościł tu nawet Karl May. W 1910 roku miejscowość liczyła 790 mieszkańców. Po zakończeniu II wojny światowej, dawny Agnetendorf, przez krótki okres nosił nazwę Agnieszków, aż do 1946 roku, kiedy to zmieniono nazwę na obecną, zgłębiając jej łacińskie korzenie, gdzie „agnus” oznacza „jagnię”.

W 1954 roku, polscy naukowcy przeprowadzili w okolicy Jagniątkowa badania górnicze, które miały na celu zidentyfikowanie złóż rudy uranu. Badania te dotyczyły kopalni badawczej pod górą Sośnik, oznaczonej jako „OP-7 Jagniątków”, kontrolowanej przez zaledwie kilka miesięcy. Chociaż wyniki wykazywały wysokie promieniowanie w tym regionie, nie natrafiono na opłacalne złoża uranu.

W związku z reformą administracyjną wprowadzającą w 1954 roku gromady, Jagniątków wszedł w skład gromady Sobieszów, która później przekształciła się w osiedle typu miejskiego, a następnie w 1962 roku w miasto Sobieszów. Od 2 lipca 1976 roku do 31 grudnia 1997 roku, Jagniątków był częścią miasta Piechowice, a 1 stycznia 1998 roku został włączony w obszar miasta Jelenia Góra.

Ważnym epizodem w historii Jagniątkowa było zlikwidowanie 21 grudnia 2007 roku przejścia granicznego Jagniątków-Petrova Bouda, które przestało funkcjonować na mocy układu z Schengen.

W jesieni 2012 roku, dzięki inicjatywie Fundacji Centrum Kultury i Rozwoju Karkonoszy, zaprojektowano herb miejscowości Jagniątków. Jego symbolika nawiązuje do regionu Karkonoszy oraz do czeskich protestanckich drwali, założycieli tej miejscowości. Czerwone pasy w herbie mają podkreślać pochodzenie i historię nazwy Agnetendorf/Agnieszków, która upamiętnia Agnieszkę, małżonkę hrabiego Krzysztofa Leopolda von Schaffgotscha. Jej wkład w pomoc prześladowanym protestantom, uciekinierom z Czech, zasługuje na szczególną pamięć.

Zabytki

W Jagniątkowie można znaleźć wiele interesujących obiektów, które zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Wśród nich wyróżniają się następujące miejsca:

  • willa Gerharta Hauptmanna znajdująca się przy ul. Michałowickiej 32, wybudowana w 1900 roku,
  • urokliwy park,
  • drewniany dom usytuowany przy ul. Myśliwskiej 12, pochodzący z drugiej połowy XIX wieku.

Przypisy

  1. Hans Pleschinski: Wiesenstein. Roman. C. H. Beck, Monachium 2018.
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13.12.2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 43. [dostęp 07.09.2012 r.]
  4. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 07.05.1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości.
  5. Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna Zagożdżon „Wstępna charakterystyka geologiczna sztolni po poszukiwaniach uranu w Jagniątkowie”, Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 118, Wrocław 2007.
  6. Ustawa z dnia 25.09.1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych (Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191); Uchwała Nr 15/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 02.10.1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu jeleniogórskiego (Dz. Urz. WRN we Wrocławiu z 1954 r. Nr. 9, Poz. 71); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 07.10.1954 r. w sprawie utworzenia osiedli (Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253); Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 07.07.1962 r. w sprawie utworzenia niektórych miast (Dz.U. z 1962 r. nr 41, poz. 188).
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 24.06.1976 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast (Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16.09.1997 r. w sprawie utworzenia gminy, ustalenia granic, nazw i siedzib władz niektórych gmin oraz zmiany granic niektórych miast (Dz.U. z 1997 r. nr 116, poz. 742).
  8. Jan Kwiatkowski: Klimat. W: Karkonosze polskie. Wrocław: Polska Akademia Nauk, 1985, s. 88–107. ISBN 83-04-01586-2.
  9. a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 3: Karkonosze. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 80-82. ISBN 83-7005-168-5.
  10. Historia „Willi Jagniątków” [dostęp 12.07.2013 r.]
  11. Gemeindeverzeichnis Deutschland 1900.

Oceń: Jagniątków

★★★★★
Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:9